
Cykl: Najważniejszy pierwszy rok. Pierwsze 30 dni
W pierwszych 12 miesiącach życia Twojego dziecka dzieje się wiele! To miesiące pełne zaskakujących zwrotów akcji i emocji. By pokazać Wam jak zmienia się dziecko w pierwszym – najważniejszym roku – swojego życia, ruszamy z cyklem artykułów Najważniejszy pierwszy rok. Każdy z nich będzie poświęcony kolejnym miesiącom, w których dzieje się naprawdę wiele! Zmienia się pielęgnacja, dieta, sposób funkcjonowania. Niemowlę leży i potrzebuje mamy, a już po 12 miesiącach może chodzić i odkrywać świat! Zapraszamy w fascynującą podróż przez pierwszy rok życia dziecka – rok, w którym możemy śmiało powiedzieć, zachodzi najwięcej zmian. Już nigdy później ilość odruchów i zachowań nie jest tak duża, tak różnorodna i tak znacząca.
W cyklu artykułów postaramy się także wskazać problemy, które mogą się pojawić, odruchy, które powinny się wykształcić oraz wspomnimy o tym, co robić kiedy coś dzieje się niezgodnie z planem! Jednak pamiętajmy też, że jest pewna norma, w ramach której dziecko się rozwija – każde swoim tempem. Nie panikujmy gdy rozwój nie jest jak w zegarku – dajmy dziecku czas, ale bądźmy czujni.
Pierwsze 30 dni życia dziecka to przede wszystkim potrzeba snu i potrzeba ssania. Tymi czynnościami noworodek może zajmować się nawet przez 20 godzin w ciągu doby. Dziecko nie rozróżnia jeszcze dnia od nocy, więc budzi się niezależnie od tego, domagając się przytulenia i piersi. Karmienie piersią, noszenie powodują, że czuje się bezpiecznie – jak w brzuszku mamy. Mama to też najważniejsza osoba w życiu! Poznaje ją po zapachu i głosie, z każdym dniem również po wyglądzie. Noworodek również słyszy i reaguje na dźwięki – jednak do około 4 miesiąca jego słuch jest przygaszony, dopiero później słyszy czyste dźwięki i reaguje na nie. Pierwszym rodzajem ekspresji dziecka i reakcją na otoczenie jest krzyk – w ten sposób się komunikuje, angażując do tego całe swoje ciało – rączki, nóżki, nie tylko gardło. Rodzajów krzyku jest wiele, a każdy oznacza coś innego. Każda mama, z czasem, pozna, co oznacza dany rodzaj płaczu. Często niemowlę przestaje płakać, kiedy zjawia się mama – to naturalne, obecność mamy wprawia w dobry nastrój i uspokaja. Mama to osoba, przy której czuje się bezpiecznie.
W pierwszym miesiącu życia wzrok dziecka nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, ma słabą wrażliwość kontrastów i nadwrażliwość na światło, ale potrafi wodzić wzrokiem za zabawką czy palcem. Moment urodzenia to pierwsze światło i duża zmiana dla malucha. Dziecko rodzi się także z pewnymi odruchami bezwarunkowymi, które zanikają do 4 miesiąca życia. Jednak w pierwszym miesiącu dziecko posiada lub powinno wykształcić następujące odruchy:
Odruch kroczenia – kiedy chwycisz dziecko pod pachami i dotkniesz jego stopami podłogi, zobaczysz że przebiera nogami tak, jakby chodziło.
Odruch Moro – to reakcja na nagły ruch lub hałas, najpierw następuje gwałtowne rozprostowanie rąk i nóg, następnie przyciskanie ich do siebie oraz zaciskanie piąstek.
Odruch Rootinga – muśniecie, dotyk policzka powoduje odwrócenie główki w tę stronę i otwarcie buzi – gotowość do ssania.
Odruch chwytny – noworodek zaciska dłoń na przedmiocie, czy Twoim palcu tak silnie, że można go podnieść.
Odruch Babińskiego – łaskotanie w stopę to zgięcie małych palców do środka stopy i wygięcie się dużego na zewnątrz, w górę.
Dziecko w pierwszym miesiącu życia potrafi:
- Unosić główkę, leżąc na brzuchu
- Wydawać krótkie dźwięki
- Złączyć obie rączki, te poznaje przede wszystkim, przykładowo wkładając do buzi
Jak wzmacniać jego rozwój?
- Pierwszy miesiąc życia to czas na kontrastowe zabawki i książeczki, by rozwinąć wzrok
- Jak najwcześniej należy mówić do dziecka, używając różnych tonów głosu
- Przytulamy, masujemy, możemy nosić w chuście, by stworzyć warunki podobne do tych w brzuchu mamy
- Po koniec pierwszego miesiąca możemy nad łóżeczkiem zawiesić kolorową karuzelę z lusterkami i zabawkami, które szeleszczą
- To też czas pierwszych zabaw w stylu a kuku i pierwszych książek dla dzieci – melodyjność głosu uspokaja dziecko
- Śpiewamy też kołysanki i łagodne, rytmiczne melodie
- Nie okazujmy rozdrażnienie i zniecierpliwienia, dziecko wyczuwa napięcia i może również stać się drażliwe
- Jeżeli tylko to możliwe, karmimy dziecko piersią – to daje poczucie bliskości i bezpieczeństwa dziecku